Week 26 | OMG, ROFLOL, BOMBASTIC SIDE EYE | Groep 5/6

Titelpagina. Deze week besteden we aandacht aan taal. OMG (Oh my god), ROFLOL (Rolling on floor laughing) en Bombastic side eye (volgens Urban Dictionary: "Een gezichtsuitdrukking die iemands kritiek, afkeuring, vijandigheid of minachting richting een ander toont.”) zijn typische internet woorden. Wanneer gebruik je deze?

Melles Media. Lees samen het verhaal van Melle. Wat vinden de leerlingen van de situatie? Wat weten zij al over het onderwerp? Welke ervaringen hebben zij op dit gebied?

Nu in de media:HET IS CAPS LOCK DAG!!!

OP 28 JUNI IS HET WEER ZO VER! CAPS LOCK DAG!!! OVER DE HELE WERELD TYPEN MENSEN VANDAAG HUN BERICHTEN MET DE CAPS LOCK AAN!

DE FEESTDAG IS EEN ONLINE GRAP DIE 2X PER JAAR VOORBIJ KOMT, NAMELIJK OP 28 JUNI EN 22 OKTOBER.

EEN AMERIKAANSE SOFTWAREONTWIKKELAAR BEDACHT DEZE “FEESTDAG”, OMDAT HIJ ZICH STOORDE AAN HET TAALGEBRUIK VAN SOMMIGE MENSEN IN MAILS EN ONLINE BERICHTEN. Bekijk de video. Hierin is een afdeling van een bedrijf helemaal ingesteld op het foutief typen van mail via mobiele telefoons (wat toen net nieuw was).

INMIDDELS HEEFT HET TYPEN IN HOOFDLETTERS EEN ANDERE BETEKENIS GEKREGEN, NAMELIJK SCHREEUWEN. EEN IN HOOFDLETTERS GETYPT BERICHT WORDT VAAK GELEZEN ALS GESCHREEUW. OF ZOALS JAARKALENDER.NL HET OMSCHRIJFT “Normaal wordt de capslock knop namelijk vooral gebruikt om luid en knettergek je mening over te brengen en dat wordt vaak nogal irritant of agressief gevonden. “

MAAR OP 28 JUNI (EN 22 OKTOBER, DUS) MAG JE AL JE ONLINE BERICHTEN TYPEN MET JE CAPSLOCK AAN.

Bespreek het typen in hoofdletters. In welke situaties komen leerlingen dit tegen? Doen ze het zelf ook?

Ga in gesprek met elkaar.

Er is nooit officieel afgesproken dat het typen in hoofdletters stond voor schreeuwen. Dat geldt voor meer (online) taalzaken. Je gebruikt niet in alle situaties dezelfde woorden.

Jongeren/kinderen gebruiken soms andere taal dan bv. hun ouders, dit zorgt soms voor verwarring. Bekijk deze video maar eens.

En je praat tegen je leerkracht anders dan tegen je beste vriend.

Welke verschillen zitten daarin?

Zou je een mail naar je leerkracht in dezelfde taal schrijven als een berichtje naar je beste vriend(in)? Wat is het verschil?

Omdat je in geschreven communicatie geen intonatie en lichaamstaal kunt zien en horen, zijn er emojis om dit te verduidelijken. Maar ook daar is soms onduidelijkheid over.

In de volgende dia’s laten we een paar voorbeelden van online communicatie zien. Wat staat er volgens jou? Wat wordt er bedoeld?

Ga vervolgens in op het belang van emojis, deze kunnen intonatie toevoegen aan een geschreven bericht. Heel veel ruzies in appgroepen, chats of reacties ontstaan door een communicatiestoring door het gebrek aan intonatie. Je leest het anders dan het bedoeld wordt. Ook over sommige emojis is onduidelijkheid. Neem de volgende dia's met de leerlingen door.

1. Folded hands emoji: mensen gebruiken dit online om hun steun te betuigen of hun verdriet te uiten, als in "ik bid voor je". Maar de emoji is ook een high five en kan dus gestuurd en gelezen worden als een compliment.
2. De ROFLOL emoji. Deze smiley huilt van het lachen. Soms (zoals in het voorbeeld) wordt deze verkeerd gebruikt.
3. De zin: "Nou, dat is lekker dan!" is hier letterlijk gebruikt (bijvoorbeeld als antwoord op "Ik zit mosselen te eten."). Dit is in dit voorbeeld ook herkenbaar door de emojis en de #nomnomnom (lekker eten).
4. De zin "Nou, dat is lekker dan!" is hier figuurlijk gebruikt (bijvoorbeeld als antwoord op "Het schoolkamp is afgelast.") Ook hier is door de hashtags en de gerbuikte emoji toch helder wat er bedoeld wordt.

Hoe kunnen we zorgen dat we klare taal spreken? Zodat iedereen elkaar begrijpt?

Moeten we hier afspraken over maken of kunnen de verschillende talen naast elkaar bestaan? Uiteraard kunnen beide talen naast elkaar bestaan, dat gebeurt immers al. Bespreek het belang van gepast taalgebruik. Een sollicitatiebrief schrijf je niet op de zelfde manier als een appje naar je vriend(in). Tegen je oma praat je anders dan tegen je leerkracht/docent. Welke regels zijn er volgens de leerlingen?

Daar gaan we een opdracht mee doen.

De opdracht.

Bekijk deze situatie:

“Je hebt een afspraak met iemand, maar je kan niet komen. Je laat nu deze persoon weten dat je niet komt en dat je dit heel vervelend vindt.”

Schrijf dit bericht aan de volgende personen:

-Aan je docent

-Aan je oma

-Aan je beste vriend(in)

Schrijf de 3 berichten, zoals jij dat zou doen aan de betreffende persoon.

Onderdeel Burgerschap. Iedere week een opdracht om te werken aan de doelen van Burgerschap! De opdracht sluit aan bij de les van Mediabegrip.

Onze taal is een wezenlijk onderdeel van ons burgerschap. Het Nederlands is een moeilijk te leren taal, die ook nog eens constant verandert.

Op de volgende dia vind je een woordenlijst woorden, die in Nederland gebruikt worden. Bespreek met de leerlingen:

Wat betekenen ze?

Heb je deze woorden wel eens gehoord?

Wie gebruikt deze woorden?

Is het woord ouderwets, straattaal of dialect?

Ken je zelf nog speciale, bijzondere, mooie woorden die in dit lijstje passen?

De woorden:

• Doerak (“Wat ben je toch een doerak!”), doerak is een leenwoord uit het Russisch; doerak (дурак) betekent in die taal ‘domkop, dwaas’. In het Nederlands betekende doerak in eerste instantie ‘gemeen, laaghartig mens’, maar later ontstond de afgezwakte of zelfs enigszins liefkozende betekenis ‘ondeugd, deugniet, bengel’. (Bron: onzetaal.nl)
• Strapatsen (“Nu is het gedaan met die strapatsen.”), kuren, fratsen, vreemde bokkensprongen. Oud-Nederlands.
• Osso (“Ik ga osso.”), straattaal voor (t)huis. Ik ga osso = ik ga naar huis.
• FYP (“Dat staat op je FYP.”) For You Page, je "homepage" op TikTok. Daar kijk je de video's die TikTok voor je geselecteerd heeft.
• Fawaka? Straattaal afkomstig uit het Surinaams: Hoe gaat het? Alles goed? (Bron: www.straattaalwoordenboek.nl)
• Hij heeft een tuintje op zijn buik. Haags dialect: hij is dood.
• Wollah (“Wollah, echt wel!”) Jongerentaal: bij Allah, echt waar! ik zweer het je (Bron: nl.wiktionary.org/)
• Quatsch (“Wat een quatsch!”) Oud-Nederlands, onzin.
• Attamottamotta (“De kliko aan straat zetten? Attamottamotta.”) Twents dialect, verbastering van "Als het moet, dan moet dat."
• Beschuitstuitah met sallûf (“Mag ik een Beschuitstuitah met sallûf?”) Haags dialect, broodje bal gehakt met mayonaise.
• Simpen (“Henk simpt voor Annemarie.”) Wat is een Simp? Een Simp is een wanhopige man die alles doet om in de smaak te vallen bij het vrouwelijk geslacht, in de meeste gevallen zonder succes. De Simp zelf zal denken een goede indruk te maken, maar iedereen om ‘m heen vindt hem wanhopig. Een sukkel, sufferd, domoor. (Bron: www.watbetekent.nl)
• Gullie (“Gao-de gullie ok meej?”) Brabants dialect, jullie (Gaan jullie ook mee?).