Computers zijn overal. Bij jou thuis, op school, op het werk van jouw ouders. Steeds meer dingen worden door een computer geregeld. We kunnen niet meer zonder. Maar wat gebeurt er nu als internet niet meer werkt. Als iemand boos is en een computervirus verstuurt? Of als het ene land de computers van een ander land stil legt, omdat het ene land ruzie maakt met het andere land? Dan kunnen er vervelende dingen gebeuren. We noemen dat een cyberoorlog. Een digitale oorlog zonder echte wapens. In deze les kijken we naar belangrijke punten in Nederland die bestuurd worden door computers. En wat er gebeurt als deze computers niet meer werken.
Lesdoel
De leerling ontdekt de oorzaak en gevolgen van cyberaanvallen.
Voorbereiding
Voor leerlingen kan de oorlogssituatie in de Oekraïne beangstigend zijn of vragen oproepen. Via social media krijgen ze veel beelden te zien, die niet allemaal geschikt zijn voor hun ogen. Klassikaal het gesprek aangaan over de oorlog kan daarom prettig zijn, vooraf aan deze Mediabegrip les. Wij voegen twee brochures toe waarin beschreven staat hoe je dit gesprek in de klas kunt voeren.
Uitwerking per dia
- sheet 1-3: Introductie van het onderwerp cyberoorlog.
- sheet 4-13: Uitwerking van het thema en verwerking. Uitleg van het begrip netwerk en cyberaanval. We kijken hoe een netwerk werkt, hoe een netwerk kapot gaat en wat daar de directe gevolgen van zijn.
- eindopdracht: op de leerkrachten pagina vind je speciaal voor deze les een eindopdracht. Leerlingen kunnen deze zelfstandig uitvoeren.
Benodigdheden
- Chromebook per leerling
Woordenschat
Computervirus: Een computervirus is een programma of code dat een computer beschadigt.
Computer kraken: Een computer kraken is eigenlijk het werk van een hacker. Hij of zij gaat stiekem om de beveiliging van een computernetwerk heen met als doel geheime informatie te krijgen.
Extra materiaal
Brochures
Gebruikte bronnen
https://pixabay.com/
https://www.nu.nl/tech/6187269/tientallen-nederlandse-routers-gehackt-door-russische-militaire-hackgroep.html
https://www.nu.nl/tech/6187426/nog-geen-grootschalige-cyberoorlog-in-oekraine-maar-het-blijft-spannend.html
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zo-ziet-de-onzichtbare-russische-aanval-op-oekraine-eruit~baa2304d/
https://nos.nl/collectie/13888/artikel/2419776-wel-digitale-aanvallen-in-oekraine-oorlog-maar-de-grote-klap-blijft-vooralsnog-uit
https://www.youtube.com/watch?v=Fn_IanbD2ZE (klokhuis.nl)
https://www.youtube.com/watch?v=XWln0jgE-V4 (Skills Dojo.tv)
https://crisis.nl/wees-voorbereid/cyberaanval/
https://www.nu.nl/tech/6187884/elon-musk-zegt-oekraine-meer-ontvangers-voor-starlink-internet-toe.html
https://www.rtlnieuws.nl/tech/artikel/5292503/starlink-spacex-musk-satellietinternet-oekraine-rusland-oorlog-gevaarlijk
https://www.ad.nl/tech/legaal-hacken-wie-kraakt-deze-websites-van-de-politie~a0f98967/
https://publicaties.politie.nl/changeyourgame/
https://www.youtube.com/watch?v=UBrH5-Kdkd8 (jeugdjournaal.nl)