Nu in de media: "Foto’s maken in de natuur gaat geld kosten: ‘Nu moet je dus extra nadenken over stoppen voor een gave foto’
De schoonheid van natuurgebieden wordt voortaan geleverd met een prijskaartje voor fotografen die er reportages willen maken. Fotografen hebben begrip voor het besluit van Natuurmonumenten, maar vrezen de rompslomp en extra kosten. Voor de meeste mensen is een fotoshoot een luxe product, zegt fotografe Anneke Klijn. “Met deze extra kosten zal dat alleen nog maar meer worden.’’
<Het artikel zit achter een PayWall, je kunt niet verder lezen zonder account>
In de kop van het artikel lijkt het alsof elke foto met een stukje natuur de maker geld gaat kosten. In de intro van het artikel lijkt het alsof dit niet het geval is. Laten we verder onderzoek doen…
Lesdoel
Onderzoeken en vergelijken van de betrouwbaarheid van een mediaboodschap
Download PowerPoint
De les staat hieronder als online presentatie. Of download de PowerPoint en pas deze naar wens aan.
Download bijlage
Samen met je leerlingen de tekst lezen? Download de tekst en print die uit. (Geschikt voor RALFI-lezen).
Online presentatie
Uitwerking per dia
Opdracht 1. Ga op onderzoek
Om een beter onderzoek te doen naar een onderwerp is Google een handig gereedschap. Door met kernwoorden te zoeken kun je snel vergelijkbare artikelen vinden. Om extra informatie te zoeken over de kosten van natuurfoto’s kun je bijvoorbeeld de volgende zoektermen gebruiken: foto's natuur kost geld
Lees ook de tweede bron (Flair.nl): Influencers opgelet: foto's maken in de natuur gaat je geld kosten: https://www.flair.nl/maatschappij/fotos-maken-natuur-geld-kosten~b833ae4a/
Wat maakt iets nieuws of nieuwswaardig? Bekijk de video “Wat is nieuws” van Beeld & Geluid : https://youtu.be/JbluR5u5iBc
Bronnen vergelijken (1):
Lees het artikel van Flair.nl en bespreek klassikaal onderstaande vragen:
- In welke gebieden moet je geld betalen om te fotograferen? Moet je over alle foto's met natuur erop geld betalen?
- Moet iedereen geld betalen om daar te fotograferen? Indien nee, wie dan wel?
- Waarom is de regel om geld te vragen voor het fotograferen in de natuur ingevoerd?
- Wat zou een betere bron zijn dan Flair.nl?
Bronnen vergelijken (2):
Foto’s maken in de natuur gaat geld kosten: ‘Nu moet je dus extra nadenken over stoppen voor een gave foto.’
Zo luidt de titel van een nieuwsbericht van het AD. Dat trekt natuurlijk de aandacht, want wie schiet er niet geregeld een mooi plaatje in de natuur? Als je verder onderzoek doet, lees je dat dit niet voor ieder individu geld gaat kosten. Alleen de professionele fotograaf zal in de toekomst moeten gaan betalen als het binnen een gebied onder beheer van Natuurmonumenten valt. De kop van het artikel van het Algemeen Dagblad (AD) leek iets anders te suggereren…
Waarom denk jij dat het AD voor deze titel heeft gekozen?
Clickbait: In de titel van het AD “Foto’s maken in de natuur gaat geld kosten: ‘Nu moet je dus extra nadenken over stoppen voor een gave foto’” kom je 'clickbait' tegen. Als je 'click-bait' letterlijk vertaalt staat er ''klik-aas'. Clickbait is bedoeld om mensen nieuwsgierig te maken en te zorgen dat mensen op de titel klikken om meer te lezen of te zien.
Vraag: In welke media heb jij clickbait voorbij zien komen?
Opdracht: Hoe maak je clickbait?
Hoe maak je clickbait? Wat werkt?
Er zijn een paar regels waar je altijd op kunt letten om te beoordelen of iets clickbait is of niet:
- Speelt in op de emoties; De volgende zes emoties zijn het sterkst om de aandacht te trekken: blijdschap, verrassing, verdriet, walging, angst, woede.
- Maakt de lezer nieuwsgierig.
- Heeft een informatiekloof; In de titel mist net dát stukje informatie waardoor iemand niet weet waar het over gaat... Je moet het dan wel aanklikken om verdere informatie te verzamelen.
- Zorgt voor de juiste (spannende) woorden. In de titel staan woorden die de aandacht trekken.
- Gebruikt beelden; Bij veel titels staat er ook een plaatje bij die jouw aandacht nog meer trekt.
Oefening: De juiste woorden gebruiken.
Jullie hebben kunnen lezen dat de juiste woorden in een titel heel belangrijk zijn. Woorden die sterke emoties oproepen, nieuwsgierig maken of uitdagen. Om clickbait te maken moet je dus saaie woorden vermijden. Als oefening gaan jullie saaie woorden vervangen door spannende woorden.
Bedenk in tweetallen in ieder geval 2 andere woorden voor de volgende woorden, waardoor je meer aandacht trekt:
- leuk
- nieuw
- vriend
Vind je dit lastig? Gebruik dan synoniemen.net om spannende woorden te vinden
Bespreek klassikaal: Wie heeft de meest spannende woorden gevonden?
Opdracht: Zelf clickbait maken
Maak een clickbait titel bij het artikel van Nieuws.nl:
Gezelligheid in huis, niet alleen tijdens kerst
Hoe tover jij deze saaie kop om tot een spannende kop die jij wel zou aanklikken?
- Upgraden, je kunt woorden uit de kop vervangen door spannende woorden (synoniemen.net).
- Wees creatief, scan het artikel op interessante woorden en maak een totaal nieuwe, zelfbedachte kop.
- Verander de waarheid. Bedenk iets geks waar jij aan moet denken bij het lezen van de kop. Vorm dit idee om tot een nieuwe kop.
- Gebruik deze website om clickbait te maken en vul in:
- Topic = Onderwerp, bijvoorbeeld: Kerst is saai.
- Tone of voice = Toon, bijvoorbeeld: sarcasme.
- Outputs = Aantal titels, bijvoorbeeld: 3.
- Language = Taal, bijvoorbeeld: Dutch.
Benodigdheden
- Laptop of Chromebook
- Interactieve presentatie
- PowerPoint
- Digibord met internet
- Print de tekst
Woordenschat
Journalistiek is de term die gebruikt wordt voor alles wat te maken heeft met het verzamelen van nieuws. Bijvoorbeeld het maken van kranten en het nieuws op televisie en het internet. Als journalist moet je informatie zoeken over een onderwerp en erover vertellen.
Persvrijheid is de vrijheid is dat iemand zijn mening of verslag (schriftelijk) openbaar mag maken, mag uitgeven en verspreiden. Persvrijheid hangt samen met de vrijheid van meningsuiting, maar hier gaat het vooral op om de pers.
Pluriformiteit betekent dat er veel verschillende soorten meningen zijn over een onderwerp zodat alle meningen gehoord kunnen worden.
Burgerschap
In Nederland hebben wij een reclame code, genaamd de Nederlandse Reclame Code. Hier staan afspraken in waaraan iemand die reclame maakt zich moet houden.
Reclame moet bijvoorbeeld in overeenstemming zijn met de wet, de waarheid, goede smaak en het fatsoen. Deze regels zijn er om de consument te beschermen.
Wat vinden jullie? Is een clickbait-titel ook een soort reclame? Waarom wel of niet?
Zouden verleidende of misleidende titels (clickbait) van nieuwsberichten onder de Nederlandse Reclame Code moeten vallen?